‫خستگی پرواز‬ (Jet Lag)

دکتر آرزو نجفی‬

متخصص طب کار‪ ،‬فلوشیپ طب خواب‬

دانشگاه علوم پزشکی تهران‬

دکتر مهرداد شاکری‬

متخصص طب کار‪ ، فلوشیپ طب خواب‬

دانشگاه علوم پزشکی تهران‬

خستگی پرواز نوعی اختلال خواب محسوب می شود‪ .‬این حالت در افراد با مسافرت های هوایی که با سرعت از چند‬ منطقه زمانی (نصف النهار) عبور می نمایند‪ ،‬بروز می کند‪ .‬اختالل خواب ایجاد شده گذرا می باشد و علت آن‬ ناهماهنگی بین ساعت درونی بدن (سیکل خواب‪/‬بیداری) فرد با زمان مقصد سفر می باشد‪ .‬شایع ترین شکایات این‬ افراد بی خوابی در شب‪ ،‬خواب آلودگی زیاد در روز و یا نشانه هایی مانند اضطراب‪ ،‬افسردگی‪ ،‬گیجی‪ ،‬مشکلات‬ دستگاه گوارشی و قلبی عروقی است‪.‬‬

خستگی پرواز گذرا بوده و خودبخود بهبود می یابد اما در افرادی با مشاغل نیازمند به تصمیم گیری های مهم و‬ حساس( مانند سیاستمداران‪ ،‬خلبانان‪ ،‬تاجران و ورزشکاران) ممکن است به دلیل نشانه های ذکر شده و مشکل در‬ تمرکز عملکرد ایشان مختل گردد‪ .‬این نشانه ها در افراد مسن ‪ ،‬کم تحرک و مسافرت به سمت شرق بیشتر دیده می‬ شود‪.‬‬

درمان خستگی پرواز شامل نوردرمانی و تجویز داروهای مناسب با زمان بندی صحیح تحت نظر پزشک می باشد‪ .‬به‬ این ترتیب چرخه خواب‪/‬بیداری فرد با مقصد سفر‪ ،‬سریع تر سازگار شده و عالیم بهبود می یابند‪.‬‬